Dziś niedziela, 8. listopada i 313. dzień roku. Imieniny obchodzą Godfryd oraz Klaudiusz. Dzisiaj w kartce z kalendarza swoje miejsce ma Światowy Dzień Radiologii.

Radiologia to dziedzina medycyny oraz samodzielna specjalizacja lekarska zajmująca się obrazowaniem ciała człowieka, z wykorzystaniem promieniowania rentgenowskiego (tradycyjna rentgenografia, tomografia komputerowa, angiografia), pola magnetycznego – tomografia magnetycznego rezonansu jądrowego oraz ultradźwięków (ultrasonografia). Otrzymany w ten sposób obraz musi zostać jeszcze zinterpretowany przez radiologa, na podstawie czego powstaje dokładny opis zdjęcia ze wszystkimi spostrzeżeniami oraz diagnozą. Obecnie rozwija się również radiologia zabiegowa (interwencyjna, inwazyjna), której przedmiotem jest dokonywanie małoinwazyjnych zabiegów leczniczych np. angioplastyki, obliteracji guzów, celowanego podawania leków. Istotnym przełomem było wprowadzenie radiografii cyfrowej, tj. zastosowania w pełni cyfrowej linii diagnostycznej (obejmującej akwizycję obrazu, jego przetwarzanie i archiwizację).

Diagnostyka za pomocą obrazowania radiologicznego jest podstawową formą diagnozowania w dzisiejszych czasach. Wykorzystywana jest w każdym etapie leczenia chorego – od rozpoznania samej choroby, poprzez postępy w czasie leczenia, aż po wykrywanie powikłań. Należy jednak pamiętać, że niesie za sobą również niebezpieczeństwo w postaci promieniowania.

Światowy Dzień Radiologii przypada na dzisiaj ze względu na swoje początki, które związane są z odkryciem promieniowania rentgenowskiego przez Wilhelma Roentgena właśnie 8 listopada 1895 roku. Fizyk badał przezroczystość różnych przedmiotów w stosunku do promieniowania z wykorzystaniem rury Crookesa. Z początku fotografował metalowe druty oraz odważniki w pudełku, do historii jednak przeszło zdjęcie ręki żony Roentgena na którym widać cień pierścienia. W niespełna dwa lata od odkrycia promieni X zaczęto je stosować do prześwietleń ludzkiego ciała (głównie diagnostyka złamań kości oraz chorób płuc), a później również do leczenia niektórych nowotworów (radioterapia megawoltowa).

Sama radioterapia do dziś jest stosowana do leczenia oraz łagodzenia części objawów chorób nowotworowych. Najważniejszą, z punktu widzenia medycyny, cechą promieniowania rentgenowskiego jest jego przenikliwość. Promienie przechodzą przez wszystkie materiały bez wyjątku, jednak w czasie przejścia osłabiają swoje natężenie. Osłabienie to jest ściśle zależne od rodzaju materiału poddanego promieniowaniu.
[KN]